Trọng Khôi, tên thật Nguyễn Trọng Khôi (16 tháng 2 năm 1943 – 14 tháng 3 năm 2012) là một nghệ sỹ nổi tiếng trong làng sân khấu kịch và điện ảnh Việt Nam. Ông sinh năm 1943 tại Hà Nội. Ông là con trưởng trong một gia đình bảy người con không ai theo ngành nghệ thuật, trong đó cả ba cô em gái đều làm giáo viên dạy toán trung học. Ông được Nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu Nghệ sỹ Nhân Dân.
Thời niên thiếu và trưởng thành
Trọng Khôi đã rất yêu thích nghề diễn viên từ nhỏ. Suốt thời niên thiếu, Trọng Khôi không bỏ lỡ các cơ hội tham gia sinh hoạt kịch nghiệp dư trong các buổi liên hoan tổng kết ở trường từ bậc tiểu học đến trung học phổ thông.
Lên 7 tuổi, Trọng Khôi đã được diễn ở nhà hát lớn thành phố Hà Nội với vai diễn Lê Lai trong vở kịch "Lê Lai liều mình cứu chúa" theo sách học lịch sử của nhà trường do thầy giáo hướng dẫn
Với một niềm đam mê nghề diễn từ nhỏ, ông tham gia Đội Kịch Thanh Niên của Thành Đoàn Thanh Niên Lao Động Hà Nội 1958-1960. Sau khi tốt nghiệp cấp 3 trường Lý Thường Kiệt Hà Nội (1959-1960), ông thi vào trường trung cấp Nghệ Thuật Sân Khấu Việt Nam năm 1960. Sau này trường chuyển đổi thành Đại Học Sân Khấu. Ông đã tốt nghiệp khóa 1 của trường Đại Học Sân Khấu tháng 6-1964. Kể từ đó, ông tham gia công tác tại Đoàn Kịch Trung Ương tiền thân của Nhà Hát Kịch Việt Nam.
Năm 1970, ông là Đội trưởng Đội Kịch nói Nhà hát Kịch Việt Nam.
Từ 1985-1989 ông đảm nhận vị trí Phó Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam. Sau đó từ 1989 - 2000, ông chịu trách nhiệm của Giám Đốc Nhà Hát.
Trong quá trình đó, từ năm 1985-1995-1999, ông là Ủy viên Ban Chấp Hành Hội Nghệ Sỹ Sân Khấu Việt Nam nhiệm kỳ IV.
Từ 1999-2009, ông đảm nhận Chủ Tịch Hội Nghệ Sỹ Sân Khấu Việt Nam nhiệm kỳ V và VI.
Từ 2010 đến này ông giữ vị trí Ủy Viên Ban Chấp Hành, Thường Vụ Hội Nghệ Sỹ Sân Khấu Việt Nam và Trường Ban Đối Ngoại. Trong thời gian đó, từ năm 2004 đến 2009, ông giữ cương vị Chủ tịch Hiệp Hội Sân Khấu Quốc Tế Việt Nam
Trong cuộc đời cống hiến của mình, ông vẫn luôn mơ ước và đã đề xuất ý tưởng Việt Nam cần " có một trung tâm văn hóa quốc gia" để thỏa mãn về hội nhập văn hóa quốc tế cũng như đáp ứng nhu cầu văn hóa của người dân Việt Nam.
Ông từ trần vào hồi 5h45’ ngày 14/3 tại Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội, sau một thời gian chống chọi với căn bệnh hiểm nghèo, hưởng thọ 69 tuổi.
Các vai diễn chính
Năm 1971- Vai Việt trong vở " Đôi Mắt" của tác giả Vũ Dũng Minh, đạo diễn NSND Dương Ngọc Đức
Năm 1975- vai phi công Nguyễn Thành Trung (ném bom dinh Độc Lập) trong vở " Bay trước mùa xuân" tác giả Hoài Giao- Nguyễn Ánh, đạo diễn NSND Đình Quang
Năm 1976 vai Vi –Tan, vở " Hoa Anh Túc", kịch bản Bun-ga-ri
Năm 1977 vai Đi-at-lốp, vở "Khúc thứ ba bi tráng", tác giả Pogodin (Liên Xô), đạo diễn NSND Dương Ngọc Đức
Năm 1980 vai Tsi-bi-sốp vở "Người cầm súng" của Pogodin đạo diễn NSND Dương Ngọc Đức
Năm 1981 vai Quan Huyện trong vở hài kịch "Nghêu, Sò, Ốc, Hến" đạo diễn NSND Dương Ngọc Đức
Năm 1983 vai Tổng thống Dương Văn Minh, vở " Nữ ký giả" của Lưu Quang Vũ, đạo diễn NSND Nguyễn Đình Nghi, Nghệ sĩ ưu tú Dương Việt Bát.
Năm 1984 vai Đờ Cát[10], vở " Bài ca Điện Biên" của Tất Đạt. Tổng đạo diễn Nghệ sĩ ưu tú Dương Viết Bát. Vở diễn huy động tới 270 người tham gia để kỷ niệm 40 năm chiến thắng Điện Biên Phủ)
Năm 1983 vai Ghê-ooc-ghi Đi-mi-trôp tong vở "Đỏ và Nâu" của Bun-ga-ri (vở Đi-mi-trôp tự biện hộ trong tòa án phát xit Đức năm 1933 và được trả tự do. Vở diễn kỷ niệm 150 năm phiên tòa xử Tổng Bí Thư Quốc Tế Cộng Sản Georgi Dimitrov)
Năm 1985 vai vua Bảo Đại trong vở "Lịch sử và nhân chứng" đạo diễn NSND Đình Quang
Năm 1987 vai Hồn Trương Ba trong vở "Hồn Trương Ba, da hàng thịt". Vở đã diễn tại Liên Xô cũ. Trọng Khôi là diễn viên tài năng nhất Liên hoan Sân khấu Quốc tế Moskva-90 và đã diễn tại Mỹ năm 1998.
Năm 1990 vai Ông già đánh cá trong vở " Ông già biển cả" phỏng theo tác giả Hemingway, một vai độc diễn trong 1 tiếng 10 phút.
Năm 1996 vai Đạo diễn trong vở " Đời Nghệ sỹ"- Giải A Hội Nghệ Sỹ Sân Khấu Việt Nam.
Một số vai chính của phim truyện nhựa
Năm 1984 vai Thiếu tá Khanh trong "Trừng Phạt", tác giả Nguyễn Minh Châu, đạo diễn NSND Bạch Diệp
Năm 1986 vai Trung tá Thi trong phim "Huyền thoại về người mẹ", đạo diễn Bạch Diệp
Năm 1988 vai Bảy Tú phim 3 tập "Săn bắt cướp", đạo diễn NSND Trần Phương
Năm 1985 vai Ba Đức trong "Đứng trước biển" của Nguyễn Mạnh Tuấn, đạo diễn NSND Trần Phương
Năm 1989 vai Trọng trong "Tình ngoài", đạo diễn Châu Huế
Năm 1991 vai Nghị Hách trong "Giông Tố" 2 tập
Năm 1995 vai Giám Đốc trong "12A và 4H"
Năm 2005 vai Chu Dĩnh trong "Con nhện xanh"
Năm 2007 vai Tổng Biên Tập trong " Đèn vàng"
Năm 2010 vai Lê Thái Như trong " Huyền sử Thiên Đô"
Đạo diễn sân khấu và lồng tiếng
Đã đạo diễn trên 10 vở kịch. Vở đầu tiên năm 1980, " Cuộc chia tay tháng Sáu" của Văm-pi-lốp.; Bến mê tác giả Phan Thị Thu Loan, 2005; "Câu Kiều ru một đời người" năm 2008.
Lồng tiếng nhiều phim truyện nhựa cho Xưởng Phim Việt Nam
Lồng tiếng cho vai Montserrat trong phim truyền hình dài 162 tập của Brasil Quyền được yêu.
Giải thưởng
Năm 1980: Huân chương Chống Mỹ cứu Nước Hạng Ba
Năm 1985: Kỷ Niệm Chương Ghê-ooc-ghi Đi-mi-trôp của Nhà Nước Bun-ga-ri
Năm 1990: được tôn vinh là "nghệ sỹ tài năng nhất" tại Liên Hoan Sân Khấu Quốc Tế Moskva-90
Năm 1993 được phong tặng Nghệ sỹ Nhân dân của Nhà Nước Việt Nam
Năm 1997 được tặng thưởng Huân chương Lao động Hạng Nhất của Nhà nước Việt Nam
Năm 2008 được tặng thưởng Huân chương Độc Lập Hạng Ba của Nhà nước Việt Nam
Source: wikipedia |
|
